Tai không chỉ là một cơ quan thính giác, cho phép lắng nghe thế giới xung quanh, mà còn giúp con người có thể giữ thăng bằng khi bước đi.
Tai có chức năng giúp con người duy trì thăng bằng – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Tai người to đến mức nào?
Tai người có nhiều hình dáng và kích thước khác nhau, nhưng tai nam giới luôn to hơn nữ giới, theo báo cáo đăng trên chuyên san Plastic and Reconstructive Surgery . Các nhà nghiên cứu còn phát hiện chiều dài trung bình của tai người vào khoảng 6,3 cm, còn trung bình của vành tai là 1,88 x 1,96 cm. Và tai người cũng to hơn theo t.uổi tác.
Chẳng hạn, các nhà nghiên cứu ở Đức năm 2007 đăng báo cáo trên chuyên san Anthropologischer Anzeiger: Journal of Biological and Clinical Anthropology với nội dung tai phụ nữ tăng kích thước thấp hơn so với nam giới. Nếu độ dài tối đa của tai phụ nữ ở t.uổi 20 là 6,1 cm, nó tăng lên 7,2 cm ở nữ giới trên 70 t.uổi. Đối với nam giới, con số này lần lượt là 6,5 cm lúc 20 t.uổi và 7,8 cm khi qua 70 t.uổi. Có lẽ đây là lý do người xưa thường nói tai dài hàm ý t.uổi thọ.
Cơ chế thính giác ở tai người
Tai người có 3 phần chính: tai ngoài, tai giữa và tai trong. Chúng đều khác nhau, và quan trọng hơn là đảm bảo các chức năng hỗ trợ thính giác và giữ thăng bằng ở người.
Tai ngoài là phần vành sụn và da gắn với phần bên ngoài của đầu. Nó có tác dụng giống như loa phóng thanh. Sóng âm được truyền qua tai ngoài và dẫn vào ống tai, theo chuyên san Nebraska Medicine .
Sóng âm đi qua ống tai và chạm đến màng nhĩ. Cũng giống như khi gậy đ.ánh vào một mặt trống, màng mỏng của mô liên kết rung lên khi va phải sóng âm. Rung động truyền qua màng nhĩ và tiến vào tai giữa, còn được gọi là khoang màng nhĩ.
Khoang màng nhĩ được lót bằng niêm mạc và chứa đầy không khí cùng khớp xương tai trong. Nhóm xương này rung lên và tác động lên ốc tai ở tai trong. Các tế bào lông ở đây diễn dịch những rung động thành xung điện và truyền về não bằng hệ thống dây thần kinh thính giác.
Tại sao tai lại giúp thăng bằng?
Tai có một bộ phận gọi là vòi nhĩ có tác dụng cân bằng áp suất ở tai giữa với áp suất không khí bên ngoài. Quy trình này giúp con người duy trì được thăng bằng khi bước đi.
Tai người giúp con người giữ thăng bằng – SHUTTERSTOCK
Tai quan trọng như thế, nhưng nó lại là cơ quan vô cùng nhạy cảm, dễ bị tổn hại bởi chấn thương bên ngoài, sự tấn công của vi khuẩn hoặc thậm chí bị ảnh hưởng bởi các thay đổi của môi trường sống.
Không thể nào hồi phục thính giác một khi bị mất đi, ít nhất là trong điều kiện y khoa hiện tại. Đa số bệnh nhân bị điếc cần phải được phẫu thuật hoặc đeo máy trợ thính.
Tin mừng là chúng ta có thể ngăn chặn được nguy cơ trên, theo bác sĩ Sreekant Cherukuri, nhà sáng lập tổ chức MDHearingAid ở Chicago (Mỹ).
Ông khuyên các bệnh nhân tuân thủ quy tắc 60-60 khi đeo tai nghe: Không vặn âm thanh quá 60% so với mức tối đa hoặc không nghe hơn 60 phút/lần.
Nếu tham gia các hoạt động ồn ào như sự kiện thể thao, các buổi nhạc rock’n’roll, hay đơn giản là điều khiển máy cắt cỏ, con người nên đeo tai nghe khử tiếng ồn để bảo vệ tai mình trước cường độ âm thanh nguy hiểm.
Chăm sóc tai thường xuyên cũng là một phương pháp hay để ngăn chặn tình trạng thính giác bị hủy hoại. Nên đến bệnh viện nhờ bác sĩ vệ sinh tai, và không bao giờ nhét thứ gì vào bên trong ống tai.
Khi nào cần đo thính lực cho trẻ?
Tôi cảm thấy cháu ngoại tôi dường như có vấn đề về thính giác. Nhưng cháu mới chỉ 6 tháng. Làm thế nào để biết thính giác của bé có vấn đề hay không?
Bùi An Hòa (Hải Phòng)
Ảnh minh họa
Trẻ sơ sinh nghe bình thường sẽ phản ứng với tiếng động và tiếng thì thầm, tiếng cười hay tiếng nói ríu rít. Khi bé lớn hơn, bé biết nhìn và quay đầu cũng như nói bi bô và thay đổi cao độ giọng nói của mình để tìm kiếm nguồn âm thanh phát ra.
Nếu trẻ không đáp ứng với tiếng động từ phía sau và không giật mình với các âm thanh lớn, khi có những dấu hiệu này nên đưa bé đi khám thính giác. Để đo thính giác, với trẻ nhỏ, trước tiên bác sĩ sẽ kiểm tra bằng phép đo sàng lọc âm ốc tai để đ.ánh giá xem trẻ có giảm thính lực hay không.
Nếu kết quả cho biết trẻ có nghe kém, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các phép đo chuyên sâu hơn nhằm xác định thính lực của trẻ.
Kết quả đo thính lực (thính lực đồ) sẽ cho ta biết khả năng nghe của trẻ ở mức độ khác biệt so với mức bình thường là bao nhiêu? Cần phải áp dụng các thiết bị hỗ trợ như máy trợ thính hay chưa?
Hoặc máy trợ thính thì đã đủ đáp ứng nhu cầu nghe của trẻ để học nói và phát triển ngôn ngữ chưa hay sẽ phải cấy điện cực ốc tai?
Theo thống kê, cứ 3 trong số 1000 trẻ sinh ra sẽ gặp vấn đề về thính giác và bị nghe kém ở mức độ nhẹ hay nặng hơn.
Nếu gia đình đã có nghi ngờ về khả năng nghe của cháu thì thay vì bỏ nhiều thời gian để chờ đợi, phỏng đoán và hoài nghi nên đưa cháu bé đến các cơ sở y tế chuyên khoa để đo thính lực sẽ giúp mang lại kết quả nhanh hơn và chính xác hơn.
Mặt khác, nếu chậm xác định đồng nghĩa với chậm trễ trong việc can thiệp, nghe kém có thể dẫn đến chậm nói và chậm phát triển ngôn ngữ và gây ra sự chậm trễ học tập cũng như các vấn đề xã hội và hành vi cho trẻ.
